|
19/10/2024
|
«Σινεμά και Μουσική» - 3η Συνάντηση: Η ανανέωση του Μιούζικαλ
|
Τρίτη 22 Οκτωβρίου , 8:30μμ, ζωντανά και διαδικτυακά
|
|
|
Την Τρίτη 22 Οκτωβρίου στις 8:30΄μμ, θα γίνει η 3η συνάντηση του σεμιναρίου «Σινεμά και Μουσική» που οργανώνει το Cine Δράση. Το σεμινάριο πραγματοποιείται ζωντανά στο στέκι της ΔΡΑΣΗΣ (Πάρνηθος 21) και διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας zoom. Στη συνάντηση βλέπουμε και σχολιάζουμε αποσπάσματα από τις ταινίες «West Side Story», «Cabaret», «Jesus Christ Superstar» και «Hair».
Από τότε που οι ταινίες έμαθαν να μιλάνε, το κινηματογραφικό μιούζικαλ προσφέρει στους θεατές νέες δυνατότητες απόδρασης σε τόπους ευφορίας. Είναι ένα είδος που καθόρισε μια ολόκληρη εποχή, αυτή των ημερών δόξας του Χόλυγουντ, από τη δεκαετία του 1930 έως τη δεκαετία του 1950. Ωστόσο, από την αυγή της δεκαετίας του 1960, ήταν σαφές ότι οι καιροί άλλαξαν. Η νέα δεκαετία έφερε τεκτονικές πολιτικές αλλαγές, την επιταχυνόμενη άνοδο της ροκ και ποπ μουσικής και την εμφάνιση μιας νεανικής αντικουλτούρας. Σε αυτόν τον εξελισσόμενο κόσμο, τα μιούζικαλ με μεγάλο προϋπολογισμό του χολιγουντιανού κατεστημένου έμοιαζαν ξεπερασμένα, χαλαρά ή άψυχα. Συγκλονιστικές ταινίες σηματοδοτούσαν μια στροφή προς μεγαλύτερο ρεαλισμό και ένταση. Ο κόσμος των τραγουδιών, των χορών και των χορωδιών ήταν έξω. Ωστόσο, η δεκαετία του '60 κυρίως, αλλά και του ‘70 ήταν και η εποχή όπου γεννήθηκαν πολλά από τα πιο επιτυχημένα και λατρεμένα μιούζικαλ της ιστορίας του κινηματογράφου - με σημαντικότερες τις τέσσερις από τις ταινίες που αναφέρονται παρακάτω. Προσελκύοντας πλήθη που η κορυφαία παραγωγή του Χόλυγουντ μπορούσε μόνο να ονειρευτεί, το σύστημα των στούντιο πόνταρε όλα ή τίποτα διασκευάζοντας ήδη δημοφιλείς θεατρικές επιτυχίες. Οι υπερπαραγωγές αυτές έδωσαν ρόλους καθοριστικούς για την καριέρα σε μια νέα γενιά λαμπερών νέων σταρ, όπως η Νάταλι Γουντ, η Λάιζα Μινέλι, η Όντρεϊ Χέπμπορν κλπ.
West Side Story
ΗΠΑ, Μιούζικαλ, Νεανική, Χορευτική, 1961. Διάρκεια: 153΄. Σκηνοθεσία: Jerome Robbins, Robert Wise. Πρωταγωνιστούν: Natalie Wood, Richard Beymer, Russ Tamblyn, Rita Moreno, George Chakiris, Simon Oakland, William Bramley, Ned Glass, John Astin.
Δεκαετία των 1950, Νέα Υόρκη. Οι «λευκοί» Τζετ και οι λατίνοι Σαρκ είναι δυο αντίπαλες συμμορίες. Η πρώτη αποτελείται από Νεοϋορκέζους ενώ η δεύτερη από πορτορικανούς μετανάστες. Ο Τόνι, ιδρυτής των Τζετ, ερωτεύεται τη Μαρία, αδελφή του αρχηγού των Σαρκ. Και ενώ η μάχη για το ποιος θα πάρει τους δρόμους μαίνεται, οι δύο εραστές θα βρεθούν στη μέση της τραγωδίας. Η ταινία προέρχεται από το πετυχημένο θεατρικό μιούζικαλ του 1957, που ήταν μια μοντέρνα διασκευή του Ρωμαίος και Ιουλιέτα. Ο Robert Wise επιλέχθηκε για την εμπειρία του σε δράματα με φόντο τη Νέα Υόρκη, αλλά δεν είχε καθόλου πείρα από μιούζικαλ. Έτσι, για τις μουσικοχορευτικές σκηνές επιστρατεύτηκε ο Jerome Robbins, που ήταν ο σκηνοθέτης του έργου στο Μπρόντγουεϊ. Όταν όμως είχε ήδη γυριστεί το ένα τρίτο του έργου, η Mirisch Company άρχισε να ανησυχεί για το αυξανόμενο μπάτζετ, απολύοντας τον Robbins συνεπώς τις μιούζικαλ σκηνές που έμεναν τις έκαναν οι βοηθοί του. Παρόλα αυτά, ο Wise αναγνώρισε τη δημιουργική συνεισφορά του Robbins επί του φιλμ, και αποδέχτηκε να μπουν και των δύο τα ονόματα στα κρέντιτ. Έτσι είναι και οι δύο πρώτοι που πήραν το αντίστοιχο Όσκαρ, σε ταινία με δύο σκηνοθέτες. Ο Bernstein και ο Laurents, δημιουργοί του θεατρικού, δούλεψαν στο πλάι του Robbins, παρότι εκείνος είχε συνεργαστεί στην περίοδο του Μακαρθισμού με τις αρχές, ενώ οι ίδιοι βρίσκονταν στη Μαύρη Λίστα. Τα τραγούδια προέρχονταν από το μιούζικαλ του 1957, σε μουσική Leonard Bernstein και στίχους του Stephen Sondheim. Με εξαίρεση το Somewhere, η φωνή της Wood ντουμπλάρεται με αυτή της Marni Nixon. Η τελευταία όμως δεν είχε υπογράψει συμβόλαιο για την ηχογράφηση, απαιτώντας εκ των υστέρων ποσοστό από τις πωλήσεις του δίσκου. Ο Bernstein της πρόσφερε το 0.25%, κάτι που θεσπίστηκε ως ποσοστό για όλους τους μελλοντικούς τραγουδιστές «φαντάσματα". Όσκαρ καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, δεύτερου αντρικού ρόλου (George Chakiris), δεύτερου γυναικείου ρόλου (Rita Moreno), μουσικής (μιούζικαλ), φωτογραφίας, μοντάζ, σκηνικών, κοστουμιών και ήχου. Υποψήφιο για διασκευασμένο σενάριο. Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ταινίας (μιούζικαλ), δεύτερου αντρικού ρόλου και δεύτερου γυναικείου ρόλου).
Καμπαρέ / Cabaret
ΗΠΑ, Μιούζικαλ, 1972. Διάρκεια: 123’. Σκηνοθεσία:Bob Fosse. Πρωταγωνιστούν:Liza Minnelli, Michael York, Helmut Griem, Joel Grey, Fritz Weppe,r Marisa Berenson, Elisabeth Neumann-Viertel.
Ο Bob Fosse (1927–1987) γύρισε 5 όλες κι όλες ταινίες. Τουλάχιστον 3 από αυτές είναι εξαιρετικές. Πάντοτε η θεματολογία του περιστρεφόταν γύρω από τη σόου μπίζνες σε διάφορες μορφές της. Έτσι το περίφημο "Cabaret" του 1972 μας πάει πίσω, σε μια από τις πιο σκοτεινές εποχές του 20ού αιώνα: Στη Γερμανία της δεκαετίας του 30, όταν η ευδαιμονία και οι (πολύ ευχάριστες) καταχρήσεις συνυπήρχαν με την απόλυτη φτώχια, απόρροια της ήττας της χώρας στον πρώτο μεγάλο πόλεμο, κι όταν ο εφιαλτικός ναζισμός εδραιωνόταν σιγά - σιγά και ύπουλα, με τα γνωστά σε όλους μετέπειτα αποτελέσματα. Το "Καμπαρέ" λοιπόν σε πρώτο επίπεδο είναι μια όμορφη ερωτική ιστορία στο Βερολίνο της εποχής αυτής, ανάμεσα σε δύο ξένους που κατοικούν εκεί. Η Αμερικάνα ηρωίδα, αρτίστα των περίφημων βερολινέζικων καμπαρέ και "εύκολη" (έως και ελαφρώς πόρνη πολυτελείας), ερωτεύεται έναν σοβαρό, άβγαλτο νεαρό Εγγλέζο που μόλις φτάνει εκεί. Η ιστορία ισορροπεί ανάμεσα στο δράμα, το χιούμορ και τα τραγούδια και τα νούμερα του περίφημου καμπαρέ και αντανακλά τα ελεύθερα ήθη της εποχής και του τόπου. Αυτό όμως είναι το πρώτο επίπεδο. Το δεύτερο, που αποτελεί τον σταθερό καμβά πάνω στον οποίο δομείται η ιστορία, είναι το πολιτικό που αφορά τη σταδιακή άνοδο των ναζί, που θα καταλήξει στην ανέλιξή τους στην εξουσία. H ταινία κάνει σαφείς νύξεις για την συλλογική ευθύνη των πολιτών για την άνοδο του εφιαλτικότερου καθεστώτος που γνώρισε ο εικοστός αιώνας στην "πολιτισμένη" δύση. Συγκεκριμένα μιλά για την ευκολοπιστία, την αφέλεια και την τρωτότητα στην προπαγάνδα των μέσων πολιτών, αλλά και για την άμεση ευθύνη - είτε λόγω εγκληματικής αδιαφορίας είτε λόγω καθαρής συνενοχής - της άρχουσας τάξης, των πλουσίων. Το «Καμπαρέ» έρχεται σε μια εποχή παρακμής των μιούζικαλ. Κι ενώ τα κλασικά δείγματα του είδους συχνά ασχολούνται με προσωπικές ερωτικές ιστορίες ή είναι αυτοαναφορικά στο είδος αυτό καθ' εαυτό και τις σχέσεις "υψηλής" και «χαμηλής» κουλτούρας τέχνης, αυτό εδώ σχολιάζει ευρύτερα θέματα. Η ταινία έχασε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας από τον «Νονό» του Φράνσις Φορντ Κόπολα, κατάφερε όμως να κυριαρχήσει σχεδόν σε όλες τις υπόλοιπες κατηγορίες συγκεντρώνοντας εν τέλει συνολικά οκτώ Όσκαρ: Α΄ Γυναικείου Ρόλου, Β΄ Ανδρικού Ρόλου, Σκηνοθεσίας, Φωτογραφίας, Μοντάζ, Μουσικής Επιμέλειας, Ήχου, Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης.
Ιησούς Χριστός Υπέρλαμπρο Άστρο / Jesus Christ Superstar
ΗΠΑ, Μιούζικαλ, Δράμα, 1973. Διάρκεια:108’. Σκηνοθεσία: Norman Jewison. Σενάριο: Norman Jewison, Melvyn Bragg. Πρωταγωνιστούν: Ted Neeley, Carl Anderson, Yvonne Elliman, Barry Dennen, Bob Bingham, Larry Marshall, Josh Mostel.
Ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, μαθητής του Ιησού, πιστεύει πως ο δάσκαλός του έχασε την ταπεινότητά του από τη στιγμή που έγινε αγαπητός στα πλήθη. Ιδιαίτερα τον ενοχλεί η στενή σχέση που έχει αναπτυχθεί ανάμεσα στον τελευταίο με τη Μαρία τη Μαγδαληνή. Όταν τελικά ο Ιησούς χάνει την υπομονή του και διώχνει με βία τους εμπόρους από τον ναό του Σολομώντα, ο Ιούδας αποφασίζει να συνεργαστεί με τους Φαρισαίους, που αποσκοπούν στην καταδίκη του Ιησού με την κατηγορία του ψευδοπροφήτη. Η ροκ όπερα σε μουσική Andrew Lloyd Webber και στίχους Tim Rice κυκλοφόρησε αρχικά ως άλμπουμ. Μετά από έναν χρόνο βρέθηκε στο Μπρόντγουεϊ, και μαζί με τη μεγάλη επιτυχία του, συνάντησε την οργή θρησκευτικών κύκλων (κάτι που συνέβη και με την ταινία).
Hair
Δυτική Γερμανία, ΗΠΑ, Μιούζικαλ, 1979. Διάρκεια: 121'. Σκηνοθεσία: Milos Forman. Σενάριο: Gerome Ragni, James Rado, Michael Weller. Πρωταγωνιστούν: John Savage, Treat Williams, Beverly D'Angelo.
Ένας νεαρός επαρχιώτης, που έχει στρατολογηθεί για τον πόλεμο του Βιετνάμ, ζει την περιπέτεια της ζωής του όταν γνωρίζει μια παρέα χίπις. Έρχεται σε επαφή με έναν καινούριο κόσμο, του ελεύθερου έρωτα και των παραισθησιογόνων ουσιών και ανοίγουν και τα μάτια του στις πιο σκοτεινές πλευρές της ζωής που έχουν να κάνουν με τις κοινωνικές τάξεις, τον ρατσισμό και τη ζωή στις μεγάλες πόλεις όταν ερωτεύεται μια όμορφη κοπέλα, την Σίλα.
------------------------------------------------------------------------------------------------
Εισηγητής ο Παναγιώτης Δενδραμής, πτυχιούχος τμήματος Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ, με δίπλωμα σκηνοθεσίας (Σχολή Σταυράκου) και μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στην ιστορία και θεωρία του κινηματογράφου. Είναι διδάκτορας του τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης (διατριβή "Η κινηματογραφική εκπαίδευση στην Ελλάδα"), όπου δίδαξε ως ακαδημαϊκός υπότροφος. Διδάσκει ιστορία του κινηματογράφου στη Σχολή Σταυράκου.
Το σεμινάριο πραγματοποιείται κάθε Τρίτη στις 8.30μ.μ. στο στέκι της Δράσης, (Πάρνηθος 21, Βριλήσσια). Tαυτόχρονα μεταδίδεται διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας zoom:
Meeting ID: 850 0197 3068
Passcode: 497276
Κινηματογραφική Λέσχη Βριλησσίων Cine-Δράση
|
|
|
132
|
|
|